Funsaun Kode Tag Husi Hyper Text Markup Language (HTML) Nian

Ekipa IT SMART Fundasaun Hadomi Timor Oferese esplikasaun badak kona ba funsaun tag HTML no CSS.

Ba maluk sira hotu, mai ita ba aprende funsaun husi kodigu HTML no CSS nian atu ita bele hatene ho klean liu tan mai ita ba haree iha tabela tuir mai ne’e:


a. Esplikasaun badak husi Funsaun HTML

Tag
Funsaun Kodigu
<!-- ... -->
Uza para atu fo komentariu ba iha container nia laran, maibe sei la fo sai iha  browser
<!DOCTYPE>
Atu fo definisaun ba informasi tipu dokumentu nian
<a>
Uza atu halo anchor/(link), atu halo ligasaun entre dokumentu HTML ida ba dokumentu HTML seluk
<abbr>
Atu haklean tan liafuan ne’ebe badak no it abele fo informasaun ne’ebe benefisiu ba ema ne’ebe baka ita nia page source(kode pagina nian) / ema ne’ebe le’e, sistema tradusaun no sasan buka nian ne’ebe mai husi sinkatan ne’ebe ita fo sai ona, maibe wainhira ita browser sinkatan ne’e sei la fo sai maibe so hatudu deit informasaun ruma.
<acronym>
Atu defini akronimu / funsaun tag ne’e mos hanesan ho funsaun husi tag <abbr> nian
<address>
Atu defini informasaun kontaktu ba hakerek nain
<applet>
Uza atu hatama file java ba dokumentu HTML
<area />
Atu defini area ne’ebe atu klik ba (link)
<b>
Atu halo testu saimahar
<base />
Atu defini URL basiku/targetuba URL hotu-hotu ne’ebe relativu iha dokumentu laran
<basefont />   

Atu halo atributu testu default, hanesan kor, medida, tipu font ba testu iha dokumentu laran
<bdo>
Uza atu atutaka ba teks ne’ebe ita hakerek ona
<big>
Uza atu haboot medida tekstu ninian bo medida point idahusi ninia default
<blink>
Atu halo tekstupiska
<blockquote> 
Atu define fo spasu ba tekstu nia hahu atu tama ba laran
<body>
Define body/isi, dokumentu HTML, funsaun atu determina oinsa, isinhusi dokumentus ihania web browser. No isin husi dokumentus ne’e bele tekstu, imagen, animasaun, link nst..
<br /> 
Atu halo linia foun
<button>
Atu defineButaun hodi klik ida
<caption>
Atu halo caption ba tabel
<center>
Atu halo ita nia tekstu, imagen, ka dadus ruma rapi iha parte klaran/ muda an ba klaran
<cite>
Atu define Cite ida
<code>
Atu define parte husi kode komputador ida
<col />
Atu define valor husi atribut koluna katabela ida
<colgroup>
Determinagrupu husi koluna, ka iha tabela nia laran atutau nia formatu
<dd>
Atu define deskripsaunhusi item iha lista definisaun nia laran
<del>
Atu fo linia/riska iha tekstu ida nia klaran
<dfn>
Atu define ho naran Definisaun/Define
<dir>
Atu definelista diretoriu sira
<div>
Atu define section/fatin ba iha dokumentus ida nia laran
<dl>
Atu define lista Definisaun ida
<dt>
Atu define buat ruma (item) iha lista definisaun
<em>
Atu halo tekstu toba/miring, no nia funsaun hanesan ho tag HTML <i>
<embed>
Uza atu hatam file video ka file music ruma
<fieldset>
Atu halo grupu elementu-elementune’ebe iha form laran / atu halo hanesan frame-box iha form nia laran
<font>
Atu define modelu font, korno medida ba tekstu ruma
<form>
Atu define form HTML ida atu input form
<frame />
Atu define frame ida ihaframeset ida nia laran
<frameset>
Mendefinisikan satu set frame
<h1> to <h6>
Uza atu tau titlu ba ita nia website ida nia header/titluhusi dokumentu HTML ne’e rasik.
<head>
Uza atu fo informasaun ba web ne’e rasik
<hr />
Atu halo liniahorizontal
<html>
Atu define root husi dokumentus HTML ida
<i>
Atu halo tekstu toba/miring
<iframe>
Atu define inline frame ida
<img />
Funsaun atu fo sai imagen ba ita nia dokumentu HTML ida
<input />
Atu define input field ba iha form ida
<ins>
Atu fo tekstulinia iha okos
<kbd>
Atu define tekstune’ebe ita input husi keyboard
<label>
Atu define label ba elementu<input> ida
<legend>
Atu define caption idaba elementu<fieldset> ida
<li>
Uza atu fo sai informasaunho tipu lista item ida
<link />
Atu definerelasaun entre dokumentu ida dan sumberho nia eksternal
<listing>
Funsaun husi tag ida ne’e hanesan ho tag <pre>no haruka uza ho tag <pre>tamba tag <listing>la vale/protestu
<map>
Atu define client-side mapa imagen ninian
<marquee>
Halo tekstubook aan ho vertikal nohorizontal
<menu>
Atu definelista menu ida
<meta />
Atu define metadata konaba dokumentu HTML ida
<nobr>
Atu halakontrokalinia ba tekstuka imagen ida
<noframes>
Wainhira browser user la suporta frame
<noscript>
Wainhira browser user la suporta client-side scripts
<object>
Atu rai embed ba objek ida
<ol>
Atu definelista ho format numeru
<optgroup>    

Atu fo saiopsaun ne’ebe ita fahe ona ba grupu ho modelu lista drop-down
<option>
Atu fo sai opsaun ruma ne’ebe ho modelu lista drop-down ida
<p>
Atu halo Paragrafu ida
<param />
Atu define parameter idaba objek ida
<pre>
Atu halo tekstumedida letra ne’ebe hanesan
<q>
Atu defineliafuan singkat ida
<s>
Atu fo linia ba tekstu ida nia klaran/riska (mencoret) tekstu, funsaun tag ida ne’e hanesan mos ho tag <del>
<samp>
Atu defineezempu programa komputador ne’ebe sai
<script>
Atu define client-side script
<select>
Atu halo lista drop-down
<small>
Atu hakiik medidda tekstu ida husi nia medida default nian
<span>
Atu define section idaiha dokumentu ida nia laran
<strike>
Atu fo linia ba tekstu ida nia klaran/riska (mencoret) tekstu, funsaun tag ida ne’e hanesan mos ho tag <del>
<strong>
Atu halo tekstumahar, funsaun husi tag ne’e hanesan mos ho tag <b>
<style>
Atu define informasaun style ba dokumentu HTML ida
<sub>
Atu fo efek subscript ba tekstu ruma
<sup>
Atu fo efek subscript ba tekstu ruma
<table>
Atu halo tabela
<tbody>
Atu halo grupu iha body husi tabela ida nia laran
<td>
Atu define sel/liniahusi tabela ida
<textarea>
Atu define kontrol input multiline ida/fatin hodi halo komentariu ruma
<tfoot>
Atu hafahe isin husi footer iha tabela ida
<th>
Atu define sel/linia header husi tabela ida
<thead>
Atu hafahe isin husi header iha tabela ida
<title>
Atu fotitlu ba dokumentu HTML ida
<tr>
Atu definekoluna husitabela ida
<tt>
Atu define teletype text
<u>
Atu fo linia iha tekstu ida, funsaun husi tag ida ne’e hanesan mos tag <ins>maibe tag <u>la tama iha kategoria HTML text formatting maibetama iha kategoria HTML Style
<ul>
Atu definelista ho format bullet
<var>
Atu definevariable ida
<xmp>
Atu define preformatted text, funsaun husi tag ida ne’e hanesan mos ho tag <pre>



b. Esplikasaun badak husi Funsaun CSS


Kode
Fungsi/Keteranggan
animation
Atu fo efek animasi ba website ida
Azimuth
Uza atu fo liafuan mai husi area horizontal rasik.
font-size
Atu fo medida font ba tekstu ruma
font-height
Uza atu fo letra nia mahar
font-family
Uza atu hili modelu font husi tekstu ida
font-style
Uza atu halo font hodi hili nia modelu tekstu
text-decoration
Uza atu atu halodekorasaun ba text
direction
Uza ba direksaun tekstu ida
text-shadow
Uza atu halo tekstu ho efek 3D
text-transform
Uza atu determina letra ho maiuskula no minuskula
letter-spacing
Uza atu determina letra nia espasu entre letra seluk
word-spacing
Uza atu determina letra nia espasu entre letra seluk
line-height
Uza atu determinaletra nia espasu/linia as/leten nian entre leten ho kraik
text-align
Uza atu fo posisaun textuba elementuida ho tipu horizontal
vertical-align
Atu fokor ba tekstune’ebe ita hatama
text-indent
Uza atu fo indent baiha tekstu nia linia primeiru nian
Color
Uza atu determina letra nia espasu entre letra seluk
background-color
Uza atu determina kor husibackground elementu html ninian
background-image
Uza atu fofatin file ne’ebe atu halo sai ba ninia background image
background-position
Uza atu determina posisaunhusi background ninian
background-repeat
Uza atu fo sai image/imagen ho repete
background-attachment
Uza atu determinakatak ita nia background bele scroll hamutuk ho ita nia dokumentuka lae
Border
property ida ne’e uza atu halo bingkai iha areaelement ida ninian
border-width
Uza atu determina bingkai nia mahar
border-style
Uza atu determina border bingkai ninian
border-color
Uza atu determina kor bingkai ninian
border-top
Uza atu determina modelu style border iha parte selector nia okos
border-bottom
Uza atu determina modelu style border iha parte selector nia leten
border-left
Uza atu determina modelu style border iha parte selector nia karuk
border-right
Uza atu determina modelu style border iha parte selector nia Los
border-collapse
Atu rai sel tabela niniantenki iha batassira nian rasikou atu fahe nia batas
list-style
Uza atu hili modelu list ne’ebe atu uza iha point-point tekstu ninian
list-style-image
Uza atu troka modelu list standar ho image ou icon ruma tuir ita nia hakarak rasik
list-style-position
Uza atu determina posisaun list ho inside. mak list sei fo saiba laran. maibe outside. list sei fo sai iha liur
Clear
Uza atu hapara elementuhusi hafalunentre elementu
Clip
Atu determina areane’ebe sei fo efek ruma
Content
Uza atu hatama buat rumaantes ou depois deelement ida
Cursor
Uza atu determina modelu kursor ne’ebe ita atu uza
Orphans
Atu determina montante minimulinia paragrafune’ebe mak teni husikiha parte okospagina ninian wainhirapagina web kria
overflow
Atu determina isinhusi elementu block level tesi wainhira boot liu tihahusi elementu induk
Pitch
Atu determina rata-rata pitch (frekuensi)  husi lian ne’ebe koalia
Stress
Atu kontrola montante infleksaunne’ebe hasai husi penanda stres
table-layout
Atu determina table nia luan ne’ebe atu sura
visibility
Atu determina katak elementune’e haree tona
Volume
Uza atu determina rata-ratahusi lian volume ninian
Height
Atu determinaaltura husielement ruma
Width
Atu determinaluan husi element ida
Margin
Uza atu fo spasi/espasune’ebe ense husi element nia liur
padding
Uza atu fo espasu/spasi ba iha area laranelement ida ninian
z-index
Atu determina posisaunoin, no husi elementuida ou atudetermina linian layer ba iha browser


Funsaun husi kodigu HTML no CSS ninian mak too iha ne’e no hau espera katak liu husi materia ida ne’e bele aumenta tan maluk sira nia koniesimentu konaba Kodigu HTML no CSS ninian.

Hamutuk Promove Website Iha Timor-Leste ba Mundu Internasional.
Bravo Fundasaun Hadomi Timor
 

 

1 komentariu:

Azelio da Cruz said...

Obrigadu Barak, Bele fahe materia ida ne'e

Hadomi Timor Location

 
Funsaun Kode Tag Husi Hyper Text Markup Language (HTML) Nian ~ FUNDASAUN HADOMI TIMOR